Framtíðin, framtíðir og framtíðalæsi

Áhuga- og fagfólk tengt framtíðarmálefnum (framtíðarfræði) hefur bent á áhugaverðar vefslóðir, viðburði og uppsprettur um framtíðarviðfangsefni nú um áramótin.

 Meðfylgjandi er meðal annars, samantekt Adriana Hoyos, frá Harvard háskóla og Jerome Glenn, frá Millennium Project.

 Einnig er rétt að benda á áhugaverðar bækur sem komu út hér á landi á síðasta ári sem fjalla á einn eða annan hátt um framtíðartengd málefni:

• Fjórða iðnbyltingin eftir Ólaf Andra Ragnarsson
• Tíminn og vatnið eftir Andra Snæ Magnason
• Ísland 2052 - Svipmyndir úr framtíðinni. Smásögur eftir 25 höfunda um hvernig Ísland getur þróast, til góðs eða ills, á næstu 30 árum. Ritstjórn Hjörtur Smárason.
• Skjáskot eftir Berg Ebba

Framagreindur efniviður eykur framtíðalæsi

Framtíðalæsi hefur verið skilgreint; sem geta (færni) við að nýta ákveðna ímynd framtíðar í dag. Þar að segja greina og meta framtíðaráskoranir, tækifæri og ógnanir. Ef áhugi er á að fræðast enn frekar um framtíðalæsi, þá er bent á vefslóð UNESCO um framtíðalæsi, og vefslóðina á bókina Transforming the future: anticipation in the 21 st century

 Gleðilegt nýtt ár og gleðilega framtíð, hún er björt, kær kveðja, Karl Friðriksson

 Gott er að byrja yfirferðina á 99 jákvæðum fréttum.

 Við viljum einnig benda sérstaklega á vefslóð vettvangsins Millennium Project. Faghópur þessa vettvangs er starfandi hér á landi. Vettvangurinn sett fram nýlega myndbandi um hvernig hægt er að nota hluta af vefslóðinni á hagnýttan hátt, sjá hér.

Efniviðurinn sem vitnað er til hér að framan er verulegur og því nauðsynlegt að kynna sér hann í bitum. Njótið

Ísland í 26. sæti af 141 á lista yfir ríki eftir samkeppnishæfni þeirra

 Í árlegri skýrslu Alþjóðaefnahagsráðsins (World Economic Forum) kemur fram að Ísland er í nú 26. sæti á lista ríkja eftir samkeppnishæfni og færist niður um tvö sæti. Árið 2018 var Ísland í 24. sæti, í 28. sæti 2017 og 27. sæti 2016.

 Á toppi listans trónir Singapúr, því næst koma Bandaríkin og loks Hong Kong, Holland og Sviss.

 Af Norðurlöndunum er Svíþjóð efst eða í áttunda sæti og flyst upp um eitt sæti milli ára. Danmörk er í tíunda sæti og Finnland í því ellefta en bæði löndin halda sætum sínum frá síðustu könnun. Noregur er  í 17. sæti.

Vísitala Alþjóðaefnahagsráðsins er einn af virtustu mælikvörðunum á efnahagslíf þjóða. Vísitalan er víðtæk og endurspeglar þætti sem segja til um framleiðni þjóða og vaxtarmöguleika til framtíðar.

 Ráðið hefur tekið upp ný viðmið þar sem hafðar eru til hliðsjónar breytingar sem fylgja fjórðu iðnbyltingunni, m.a. hvað varðar samkeppnishæfni, sérstaklega á sviði stafrænnar þróunar, en einnig sköpun í samfélaginu, frumkvöðlamenningu og hversu opið, straumlínulagað og virkt samfélagið er. Í úttekt ráðsins er Ísland skilgreint sem nýsköpunardrifið hagkerfi og nýtur sem fyrr góðs af nokkrum sterkum samkeppnisþáttum eins og stöðu menntunar og heilbrigðismála, stöðugleika, aðlögunarhæfni og sveigjanleika vinnumarkaðar.

 Helsti veikleiki Íslands, miðað við flest önnur lönd, er smæð heimamarkaðar. Þar erum við í 133. sæti af 141, en bætum okkur þó um 32,3 stig milli ára. Erfitt er að taka á þessu nema með því að hvetja fyrirtæki og frumkvöðla til að sækja á alþjóðamarkaði. Mælingin á samkeppnishæfni tekur mið af tólf stoðum og undir hverri er fjöldi viðmiða. Við hverja stoð og viðmið kemur fram sæti Íslands ásamt breytingum frá fyrra ári. Einnig kemur fram hvaða þjóðir eru fremstar á hverju sviði. Hér er því um að ræða handhægt vinnutæki í stjórnmálum og við stjórnsýslu og mælikvarða til að miða sig við. Rannsóknin ráðsins byggist á opinberum upplýsingum og könnun sem gerð er meðal stjórnenda í atvinnulífinu.

Nýsköpunarmiðstöð Íslands er samstarfsaðili Alþjóðaefnahagsráðsins og sá um framkvæmd könnunarinnar hér á landi.

Frekari upplýsingar veitir Karl Friðriksson.

karlf@nmi.is

Framtíðarhópur Stjórnvísi – Alþjóðlegar sviðsmyndir til ársins 2050

Samþjöppun auðs og tekjumunur hópa innan samfélaga eykst, ef marka má framtíðarrýni sem framtíðarhópurinn Millennium Project hefur gefið út. Arðsemi fjármagns og tækni eykst meira en arðsemi vinnuafls, en kostnaður við gervigreind og þjarkanotkun lækkar. Þetta hefur veruleg áhrif á vinnumarkaðinn og samfélagsþróun almennt.

Framtíðarfræðingar Millennium Project hafa dregið upp sviðsmyndir um þróun ólíkra þátta á alþjóðavísu til ársins 2050. Skýrslan nefnist „Work/Technology 2050 – Scenarios and Actions“. Til grundvallar eru þrjár sviðsmyndir sem mótaðar voru í 30 vinnustofum í 29 löndum. Auk sviðsmyndanna er sagt frá 93 aðgerðum sem metnar hafa verið af sérfræðingum frá 50 löndum.

Millennium Project er sjálfstæður vettvangur framtíðarfræðinga og stofnana með 65 samstarfsaðila víðsvegar um heiminn. Framtíðarsetur Íslands er samstarfsaðili vettvangsins hér á landi, í samstarfi við Nýsköpunarmiðstöð Íslands.

Á vinnustofum vettvangsins voru mótaðar aðgerðir til að mæta framtíðaráskorunum í viðkomandi sviðsmyndum. Sérfræðingar á ýmsum sviðum mátu hagkvæmni og áhrif aðgerðanna. Til að leggja mat á þær voru að auki gerðar fimm alþjóðlegar kannanir meðal aðila úr opinbera geiranum, viðskiptalífi og vinnumarkaði og mennta- og menningargeiranum.

Í framangreindum sviðsmyndum er dregin fram ítarleg atburðarrás til ársins 2050. Sviðsmyndirnar eru:

• Órói í stjórnmálum og efnahagsmálum – framtíðarörvænting

(Political/Economic Turmoil—Future Despair)

• Ef menn væru frjálsir – efnahagslíf einstaklingsins

(If Humans Were Free—The Self-Actualization Economy)

• Það er flókið – bland í poka

(It’s Complicated—A Mixed Bag)

Skýrslan hefur fengið góðar viðtökur og umsagnir. Þau sem láta sér annt  um framtíðarþróun og áskoranir ættu að kynna sér þetta framlag og nýta í vinnu sinni.

Hægt er að nálagst skýrsluna á vef Millennium Project, sjá hér. Vettvangurinn hefur einnig gefið út fjölda annarra rita þar sem fjallað er um framtíðina á faglegan hátt.

Frekari upplýsingar veitir Karl Friðriksson hjá Nýsköpunarmiðstöð Íslands.

 karlf@nmi.is. Sími 8940422.